Günköy ile Bir Hafta Sonu
Ziya Değirmenci Comd 331 News Reporting and Writing Sonbahar 19/20 Final Projesi
Otobüs yolcuğunda dışarı derin derin bakmışızdır elbette; şeritler bir bir eksilip giderken, şehirden uzaklaşıp bir diğer şehire giderken geçtiğimiz o yolların kahverengi yeşil ve gri tonlarında kaybolmuşuzdur belki de doğmayı bekleyen nice güneşlerden habersiz bir şekilde. GünKöy, bu nice tonların buluştuğu Anadolu’nun farklı hikayelerle dolu köşelerinde bir güneş olarak doğuyor, 2010’dan beri… Ve güneş bu sefer, Karaahmetli köyünden doğdu. Uşak’ın Eşme ilçesine bağlı bir köy olan Karaahmetli, nisan ayının yağmurlu bir gününde temiz havası ve doğasıyla GünKöyü karşıladı. Resim, müzik, drama, genel kültür, bilim, spor başlıklarına ayrılan alt gruplar tarafından iki gün boyunca çocuklarla eğitici ve öğretici etkinlikler düzenlendi. Etkinlikler düzenlenirken de yapı ekibi, çocukları yeni kütüphaneleriyle buluşturmak için kolları sıvadı. İşte GünKöy ile geçen bir haftasonu ve GünKöy’ün işleyiş süreci…
Asıl amacı kırık duvarları değil kırık algıları tamir etmek
Düzenlenen etkinliklerin asıl amacı elbette çocukların çizim ya da müzik becerilerini geliştirmek değil, bunları araç olarak kullanarak onlarla iletişim kurup iki gün kadar kısıtlı bir zamanda onlara üniversiteye gitmek, mesleklerden bahsetmek ve en önemlisi bu amaçlara ulaşabilecek potansiyellerinin olduğunu onlara göstermek. Bu sebepten ilk günün etkinliklerinin büyük bir kısmı gönüllülerin kendilerini ve okudukları bölümleri tanıtmalarıyla geçti. Bu aşamayı çocukların hayallerindeki mesleklerin sorulması takip etti. Çocukların büyük çoğunluğunun, hayallerindeki mesleğin polislikten, öğretmenlikten ileri gitmediğini görmek genelde büyük şehirlerde büyümüş gönüllüleri şaşkınlığa uğrattığı kadar endişelendirdi. Çocukların hayalleri yalnızca günlük hayatta karşılaştıkları büyüklerinin sahip olduğu mesleklerle sınırlıydı. Diğer meslekleri yalnızca dizilerden, filmlerde gördüklerini ifade ettiler. Tam da bu nokta gönüllüler devreye girdi. Daha önce ulaşılmaz olduğu düşünülen, hayalini bile kurmaktan geri durdukları mesleklerin gelecek sahipleri karşılarında gören çocuklar bu iletişim sayesinde mümkün olmadığını düşündükleri fikirleri olasılık haline getirmeye başladığı konuşmalarından belli oluyordu. GünKöy, Karaahmetli’ye gelmiş bu iki günlük sürecin sonunda, kitaplarla dolu bir kütüphane bırakmıştı ancak bu geride kendi hayalleri olan ve kendine inanan çocuklar bırakmak kadar etkili olmamıştı.
GünKöy Kimdir?
Güneş Köyden Doğuyor, GünKöy, Bilkent Üniversitesi Toplumsal Duyarlılık Projeleri çatısı altında faaliyet gösteren projelerden sadece bir tanesi. Üyelerini yalnızca Bilkent Üniversitesi öğrencilerinin oluşturduğu ve gönüllülük esasıyla çalışan GünKöy ’ün kuruluş amacı ülkemizin kırsal kesimlerinde bulunan ve fiziki imkanları yetersiz köy okullarını tespit etmek ve bu ihtiyaçları gidermekti. Zaman içerisinde gerek gönüllü öğrenci gerek ulaşılan kişi sayısı gerekse gönüllü öğrencilerin sosyal yaşama katkıda bulunabilme potansiyellerine olan inançlarının ve farkındalıklarının artmasıyla GünKöy çalışma alanını genişletti. Bugün ulaşılan köylere yalnızca fiziki yapım ve onarım, belirli ihtiyaç listelerine göre malzeme yardımı yapmakla kalmıyor, aynı zamanda belirlenen okulun öğrencileriyle çeşitli başlıklar altındaki atölyeler ve etkinliklerde buluşarak eğitim hayatlarını devam ettirmelerini ve üniversite eğitimin önemini bu öğrencilere aşılıyorlar.
İşleyiş süreci ve Kurumsallık
Kurumsal İşler başlığı altında çalışan ekip okul araştırması, sponsorluklar sağlanması gibi süreçlerle ilgileniyor. Bilkent’in GünKöy için sınırlandırdığı alan Ankara’dan en fazla beş yüz kilometre uzaklıktaki iller ile kısıtlı olduğu için araştırmalar da bu iller bazında yapılıyor. GünKöy koordinatörü Ceren Bal, okulun nasıl seçildiği sorulunca, kriterlere uygun, dayanışma içinde olunabilecek köy okullarının birkaçını seçtiklerini ve keşif gezisi yapıp, bu okulları yerinde gördüklerini, daha sonrasında ise idari kadrolarıyla tanıştıklarını ifade ediyor. Kütüphanenin yapılması planlanan alanı görmek için keşif gezilerinin çok verimli olduğunu ekliyor. Bu yüzden azami verimle çalışmak için nokta atışı seçimlerle bir okula gitmek büyük bir önem taşıyor.
Genç koordinatör, her sene iki yüzü aşkın insanla GünKöy’de gönüllü çalışmalar yapmak için bir araya geldiklerini ve her okul öncesi en az iki toplantı yapıldığı süreci yorucu ama değer bulduğunu söylüyor.
Görev dağılımının büyük bir kısmının bu bu aşamada gerçekleştiğini belirten Bal, Gönüllüler köy ve köy öncesi hazırlıkta bulunmak istedikleri alt gruplara karar verdiğini ve bu grupların sorumlularıyla iletişime geçtiğini belirtiyor. Böylece, her alt grup kaptanlar ve gönüllülerin katılmıyla köy öncesi çalıştaylarda buluşuyor ve köy esnasında yapılacak etkinliklere karar veriyor ve de provalar yapılıyor.
Okul belirlendikten sonra ise yetkili makamlardan yazılı izinler alınıp köye hazırlık süreci resmen başlamış oluyor. Bu süreçte kampüsün çeşitli noktalarına bağış stantları açılıyor. Bu stantlar afişler ve e-posta yoluyla duyuruyor. Raflarda yerini bulacak kitaplar ise okullara gidecek malzemeler gibi bu stantlar sayesinde, öğrenci ve öğretmenlerden tedarik ediliyor. Toplanan bağışlar da alınan malzemeler gibi köyden birkaç gün önce depoda kolektif bir çalışma ile kolileniyor ve yola çıkmaya hazır hale geliyor. Sonrasında yalnızca otobüse binmek ve macerayı heyecanla beklemek kalıyor.
İşleyiş süreci ve Kurumsallık
Kurumsal İşler başlığı altında çalışan ekip okul araştırması, sponsorluklar sağlanması gibi süreçlerle ilgileniyor. Bilkent’in GünKöy için sınırlandırdığı alan Ankara’dan en fazla beş yüz kilometre uzaklıktaki iller ile kısıtlı olduğu için araştırmalar da bu iller bazında yapılıyor. GünKöy koordinatörü Ceren Bal, okulun nasıl seçildiği sorulunca, kriterlere uygun, dayanışma içinde olunabilecek köy okullarının birkaçını seçtiklerini ve keşif gezisi yapıp, bu okulları yerinde gördüklerini, daha sonrasında ise idari kadrolarıyla tanıştıklarını ifade ediyor. Kütüphanenin yapılması planlanan alanı görmek için keşif gezilerinin çok verimli olduğunu ekliyor. Bu yüzden azami verimle çalışmak için nokta atışı seçimlerle bir okula gitmek büyük bir önem taşıyor.
Genç koordinatör, her sene iki yüzü aşkın insanla GünKöy’de gönüllü çalışmalar yapmak için bir araya geldiklerini ve her okul öncesi en az iki toplantı yapıldığı süreci yorucu ama değer bulduğunu söylüyor.
Görev dağılımının büyük bir kısmının bu bu aşamada gerçekleştiğini belirten Bal, Gönüllüler köy ve köy öncesi hazırlıkta bulunmak istedikleri alt gruplara karar verdiğini ve bu grupların sorumlularıyla iletişime geçtiğini belirtiyor. Böylece, her alt grup kaptanlar ve gönüllülerin katılmıyla köy öncesi çalıştaylarda buluşuyor ve köy esnasında yapılacak etkinliklere karar veriyor ve de provalar yapılıyor.
Okul belirlendikten sonra ise yetkili makamlardan yazılı izinler alınıp köye hazırlık süreci resmen başlamış oluyor. Bu süreçte kampüsün çeşitli noktalarına bağış stantları açılıyor. Bu stantlar afişler ve e-posta yoluyla duyuruyor. Raflarda yerini bulacak kitaplar ise okullara gidecek malzemeler gibi bu stantlar sayesinde, öğrenci ve öğretmenlerden tedarik ediliyor. Toplanan bağışlar da alınan malzemeler gibi köyden birkaç gün önce depoda kolektif bir çalışma ile kolileniyor ve yola çıkmaya hazır hale geliyor. Sonrasında yalnızca otobüse binmek ve macerayı heyecanla beklemek kalıyor.
Köyde yaşanabilecek Problemler
Gönüllülerin amatör olmasından dolayı gerek çocuklarla gerek köy ahalisiyle geçirilen zamanda bazı zor olaylarla karşılaşmak gayet doğal. Karaahmetli sorunsuz geçmiş olsa da GünKöy, köy öncesi yapılan toplantılarda eski gönüllülerin deneyimlerini paylaştığı ve olası problemlere karşı çözüm yollarından bahsedildiği toplantılar yapıyor. Buna ek olarak alanından uzman psikologlarla da çocuklarla geçirilien iki günü en iyi şekilde geçirmek için eğitim seminerleri de düzenleniyor. Çocuklarla kalıcı bir bağ kurulmasını önlemek, yalnızca iki gün kalınacağını belirtmek gönüllülüğün en önemli noktalarından biri. Bu aşamada da alınan seminerler kafalardaki soru işaretlerini gideriyor ve faydasını gösteriyor.
Köy Ahalisi ve Aileler
Gidilen köylerde, Anadolu insanının sıcak karşılaması her zaman hissediliyor. Gönüllüler, iki hafta sonu boyunca köyde kalsa da yemek saatlerini herzaman heyecanlı buluyor. Karaahmetli halkının GünKöyü kendi evlatları gibi ağırlaması, görülmeye değerken kazanlarla yemekler, börekler, tatlılar yapan emektarlar da saygıyı hakediyor. Bu beraberlik gönüllülere köy ahalisiyle, özellikle çocukların velileriyle de iletişim kurma imkânı verdi. Ülkemizin bazı kırsal yörelerinde üniversite okuma ve üniversite öğrencisi kavramlarına sıcak bakılmadığı gündemde yer bulan bir konu. Bu aşamada üniversiteli öğrencilerin kendilerini, okullarını ve içinde bulundukları ortamları iyi tanıtması ailelerin çocuklarının gelecekte eğitim hayatlarını devam ettirmelerine ve üniversite öğrencisi olmaya teşvik etmelerinde büyük önem taşıyor. Diğer köylerde olduğu gibi Karaahmetli’de ailelerle yapılan buluşmada bu konular konuşuldu. Bilkent Üniversitesi öğrencileri bu algının kırılmaya müsait olduğunu Uşak’ta bir kez daha kanıtlamış oldu.
GünKöy Gelecekte devam edecek mi?
Proje kapsamında konuşulan önemli konulardan birisi de köy okulu kavramının yavaştan ortadan kaybolması. Proje sınırları içindeki yörelerde köy okullarının çoğunun kapandığının ve ilçeye daha yakın başka okullarla birleştirildiği belirtiliyor. Keşfe gidilen okulların müdürleri de bu durumda ilçede bulunan daha kalıcı bir okula kütüphane inşa etmenin daha verimli olabileceğini savunuyor. Ancak bu iki gün boyunca öğrencilerle bir araya gelinmese, kütüphane yapmak yalnızca duvar boyamaktan ileri geçmesini beklemek zor. Bu yüzden ilçeden daha uzak ve köy denilebilen konumlarda bulunan okullara gitmek de bu açıdan daha çok önem taşıyor.
Kaynak:
- (n.d.). Retrieved from https://tdp.bilkent.edu.tr/?page_id=578.
- Ceren Bal ile yapılan Röportaj(lar).
- Facebook. (n.d.). Retrieved from https://www.facebook.com/GunKoyTDP/videos/güneş-bu-sefer-de-uşak-karaahmetli-köyünden-doğdu-️-toplumsalduyarlılıkprojeleri/427674984446389/.
- Fotoğraflar: (n.d) Retrieved from https://www.instagram.com/bilkentgunkoy/?hl=tr
- Günköy Gathers Supplies for Uşak Schoolchildren. (n.d.). Retrieved from http://bilnews.bilkent.edu.tr/gunkoy-gathers-supplies-for-usak-schoolchildren/.
- T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı İnternet Hizmetleri Daire Başkanlığı. (n.d.). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı. Retrieved from https://www.meb.gov.tr/.
- Fotoğraflar GünKöy anasayfası ve instagramdan alınmıştır.
